Björn Kuipers
Verslag van een theatercollege dat Björn Kuipers gaf in het DeLaMar theater Amsterdam
Als het licht uitgaat start er direct een filmpje op het grote scherm waarin de bezoekers meegenomen worden in een flitsend filmpje met een overzicht van hoogtepunten van de scheidsrechterscarrière van Kuipers op de tonen van een beukend house-muziekje. Na afloop is de zaal er dus direct bij en komt Robin Logjes van Pharos uitgevers het podium op: “Goedenavond dames en heren, dit is waarschijnlijk een geweldige anitclimax. Want u verwacht een vitale, strakke Björn Kuipers op het toneel en u krijgt een gezette, wat oudere man.” Logjes trapt de avond af door het net verschenen boek Björn te presenteren en de eerste drie exemplaren uit te reiken aan de hoofdrolspeler van het boek, die ze met plezier in ontvangst neemt en ze vervolgens weer uitreikt aan z’n twee kinderen en zijn vader, de man die hem ooit de tip gaf om zelf maar eens scheidsrechter te worden, in plaats van er altijd commentaar op te hebben. Ook werd bekend gemaakt dat de royalty’s van de biografie ten goede zullen komen aan het ziekenhuis waar de dochter van Kuipers onder behandeling is.
Na deze plichtplegingen neemt Kuipers het woord en leidt de zaal langs zijn loopbaan als scheidsrechter en supermarktondernemer. Aan de hand van beelden krijgt de zaal een idee hoe een scheidsrechter tegenwoordig zijn vak moet uitoefenen, want dankzij een gesloten audiosysteem staan scheidsrechter en zijn assistenten continu met elkaar in contact. Zo zien we voorbeelden waarin beide assistenten Kuipers direct toeroepen dat Zlatan in een Champions League wedstrijd een overtreding maakt: “Rood!” “Rode kaart, hij ging er met gestrekte benen in.” en als Kuipers dan ook echt rood trekt voegt eentje hem nog toe dat “Het was rood, hij weet het ook, geen protest.”
Communicatie scheidsrechter en assistenten
Ook laat hij voorbeelden zien waarin de assistenten het niet altijd helemaal eens zijn met elkaar: “Dan moet ik dus een beslissing nemen, want ik ben de eindverantwoordelijke.” “Maar uiteindelijk gaat het er om dat ik iemand uit m’n team de beslissing durft te nemen door mij te zeggen dat het rood was, daardoor is mijn team sterk.”
Supermarkt
Uiteraard komt ook het supermarkt imperium in Oldenzaal aan bod. Kuipers laat het eerste filiaal zien, waar z’n opa ooit begon en vervolgens zien we het huidige complex, dat pal naast dat eerste winkeltje is verrezen. “De supermarktwereld is uiterst competatief: heeft u enig idee wat een supermarkt ondernemer netto verdiend aan een kar met honderd euro aan boodschappen?” “Wat zegt u? Twee euro? Vijftig cent? U maakt het wel heel bont. Tien euro? Nee, het is een euro negentig. Dat is echt niet veel, dus alles moet in supermarktland op elkaar worden afgestemd: omzet, marge, loonkosten, alles moet werken.” “En dan is het meest belangrijke nog dat de klant natuurlijk centraal staat en wij, het team, iedere dag met de juiste motivatie en plezier voor hen aan het werk zijn.” “Het enige dat je moet doen is zorgen dat je het juiste team om je heen bouwt. En dat geld op het veld ook.”
Sergio Ramos
“Het grote verschil is dat ik als ondernemer heel zorgvuldig en uitgebreid een beslissing kan nemen, sommige beslissingen heb ik wel een jaar over nagedacht. Maar niet in het veld, daar kan ik hooguit mijn notitieboekje pakken en een paar seconden nemen om te beslissen.” Waarna Kuipers de zaal weer een aantal voorbeelden laat zien hoe het beslissingsproces op het veld in z’n werk gaat, waarbij de rol van zijn assistenten uitgebreid belicht wordt. Zo laat hij een voorbeeld zien uit de Champions League finale tussen Real en Atletico Madrid, waar een speler van Atletico een overtreding maakt en geel krijgt, maar de protesterende Real speler ook: “Daar komt ie aan, Sergio Ramos, en die komt maar één ding doen: protesteren, onrust zaaien, dat zijn professionele ontregelaars, door dit soort mensen wordt een team op scherp gezet. Maar als je hier niet tegenop treedt, maakt dat jou zwak. En dus moet je zulke types aanpakken, je komt ze in je bedrijf ook tegen, of thuis, die kunnen niet aan de gang blijven. Weet je hoe vaak Sergio Ramos nog bij me is geweest in deze wedstrijd? Een aantal malen, maar altijd in de positiviteit: very good Kuipers, nice Kuipers, good decision Kuipers, thank you Kuipers.” “Je krijgt een band met die spelers, maar je moet altijd afstand houden.”
WK 2014 Brazilië
We sluiten het gedeelte voor de pauze af met een overzicht van het WK in Brazilië, waar team Kuipers een perfecte prestatie leverde maar ook een enorm offer moest brengen: “Achteraf voelt het wel eens alsof je een enorme klap in je gezicht krijgt, niet omdat we niet hebben gepresteerd, maar we hebben ons drie jaar voorbereid, waren zeven weken van huis en haard, eerst deden we de Champions League finale, drie dagen thuis en doorvliegen naar het WK. Zeven weken lang niet je kinderen naar bed kunnen doen, contact via Skype en maar één focus: scheidsrechter zijn.” ‘De eerste ronde kregen we Engeland-Italië, een geweldige kraker, en daarna al snel Frankrijk-Zwitserland en ook dat ging perfect. En toen in de achtste finales de moeilijkste wedstrijd tussen Columbia en Uruguay, een Zuid-Amerikaanse clash in het Maracanã. Wij deden die wedstrijd en waren na afloop kapot, ik was vijf kilo afgevallen. En ik bedankte mijn team na afloop, want we waren klaar. Waarom? Omdat Louis van Gaal zijn team tot maximale hoogte wist te motiveren.” “Het was verschrikkelijk dat FIFA tegen ons zei dat ‘it was not FIFA who’s sending you home, but it’s Louis van Gaal and his team.”
“En dus gaan we het in 2018 weer proberen, het zal zwaar worden, maar we gaan er voor.”
EK 2020 Frankrijk
Na de pauze heeft Kuipers nog uitgebreid uit de doeken gedaan waarom het volgende doel van Team Kuipers mislukte, het EK in Frankrijk, waar ze door één moment van onachtzaamheid naar huis werden gestuurd. In de uitzending van de TV show, waarvoor ook opnames werden gemaakt tijdens dit theatercollege gaat Kuipers hier dieper op in: het penalty moment tijdens de wedstrijd tussen Spanje en Kroatië.
Vragen uit de zaal
Na afloop van het college van Kuipers was er natuurlijk tijd voor de vragen uit de zaal, waarbij moderator Harry Starren de boel op zijn welbekende humoristische wijze aan elkaar praatte. Zo kwamen er vragen over de maximale leeftijd van een scheidsrechter, de reden waarom ze bepaalde wedstrijden niet mogen of kunnen fluiten, het gebruik van videobeelden en een vraag over de bekerfinale tussen Utrecht en Feyenoord eerder dit jaar: “Waarom geeft u geen gele kaart?” Kuipers: “Dan vraag ik u graag waarom, op welke grond ik een kaart had moeten geven?” “Ik geef alleen geel als er een onbesuisde overtreding wordt gemaakt, of dat er een doelrijpe kans uit zou kunnen komen. Dat was voor mij niet het geval, dus geen geel.” Waarop Harry Starren het overneemt: “U vond het zeker wel een veelbelovende kans? U bent zeker voor Utrecht en dacht ‘ik ga een kaartje kopen en ik roep ‘m ter verantwoording?”
Waarop Kuipers uit de boeken doet dat hij diezelfde avond, op de weg terug, z’n telefoon pakte en naast hem een motoragent verscheen die een bekeuring gaf van een kleine driehonderd euro:
“Waarop ik tegen de agent zei, u bent zeker Utrecht fan?”
Bekijk hier de aflevering van de TV Show of de speciale documentaire van Studio Sport nog een keer terug.
